Posts Tagged ‘banki’

Czyli o tym, że pożyczanie na procent jest grzechem, kreacja pieniądza nie dokonuje się wszędzie na świecie a Mahomet był prawdopodobnie genialnym politykiem.

Lufy spracowanych w Trypolisie kałasznikowów jeszcze nie ostygły, a zza horyzontu już wyłania się nowy, potencjalnie znacznie większy i na pewno politycznie ważniejszy konflikt Izraela z Iranem. Choć oficjalnym casus belli ma być włamanie Ajatollachów do atomowego klubu, praktyczny powód jest zupełnie inny: Izrael nie może pozostać bierny wobec radykalizującego się świata islamu. Można oczywiście zagrożenia lekceważyć jako że ziemia obiecana Syjonistów kilkakrotnie już odpierała zmasowane ataki Arabów, ale różnica jest zasadnicza: nie było wtedy takiej broni jak Al Jazeera.

Każdy kto bagatelizuje ten czynnik powinien sobie uświadomić, że wszelkie idee lansowane w latach 60-tych i 70-tych, a mające na celu zjednoczenie arabskiego świata, napotykały na jeden zasadniczy problem: brak jasnej identyfikacji wśród świeżo powołanych narodów oraz… zróżnicowanie językowe. Tym samym naserowska Liga Arabska nie była w stanie stać się niczym więcej niż politycznym dressingiem dla operacji wojskowych. Trudno się temu dziwić, ponieważ jeszcze 25 lat temu Arab z Maroka nie rozumiał Araba z Egiptu czy Syrii. Lokalne społeczeństwa miały swoje centralnie sterowane media pielęgnujące lokalne relacje władzy oparte o klany etniczne i stronnictwa wyznaniowe. To właśnie Al Jazeera i jej medialna panarabskość dokonała cudu zjednoczenia społeczności arabskiej w ramach uniwersalizującego się języka. Tym samym mechanizmy jako żywo przeniesione ze świata znienawidzonego zachodu przyniosły jedność, o której politycy mogli wcześniej jedynie pomarzyć. Warto sobie uświadomić, że na naszych oczach, przy aktywnym wsparciu wszelkiej maści organizacji islamskich, powstaje naprawdę jednolity arabski front budowany nie przez polityków, nie przez idee, ale przez zmutowany konsumpcjonizm lansowany przez panarabskie stacje. Wystarczy poświecić chwilę uwagi i zapoznać się z ofertą Al Jazeery, a na youtube zobaczyć kilka teledysków Nancy Ajram, Hajfy Wehbe czy kultowego w Egipcie Amr Diaba. Model estetyki bardziej pasuje do Bollywood niż Hollywood, ale wzór konsumpcji jest taki sam. Z drugiej strony nie przeszkadza to Wehbe otwarcie wzdychać do lidera Hezbollachu, a Diabowi rapować hiciora „Jerozolima to nasza ziemia”.

Al Jazeera nadała podmiotowość arabskim masom tworząc medialną, popkulturową więź pomiędzy mieszkańcami różnych krajów. Gdyby nie ona, nie doszłoby do animowanych na facebooku buntów a Islam nie uzyskałby nowego, atrakcyjnego oblicza najbardziej progresywnej religii.

Progresywnej, bo choć teoretycznie 33% światowej populacji to nadal chrześcijanie, to udział muzułmanów wynosi już ca 20%! Jeśli z chrześcijańskiego amalgamatu wypreparujemy nurty, okaże się, że najliczniejszy rzymski katolicyzm to… 17% populacji, a i to wyłącznie dzięki płodności w Ameryce Łacińskiej. Skąd ta witalność?

Odpowiedź na to pytanie tylko z pozoru wydawałaby się prosta. Ale nie jest, ponieważ to nie dzietność kobiet decyduje o wykładniczym wzroście wyznawców Islamu. Motorem napędowym jest element, który w krajach sytych w zasadzie całkowicie się wyczerpał: społeczna potrzeba wiary i związanego z nią systemu wartości. W ramach stereotypowego przekazu jaki serwują nam media, wzorowy islamista to obowiązkowo dżentelmen w szmacie lub gustownej siateczkowej czapeczce na głowie zwarty i gotowy, aby wysadzić się w powietrze w autobusie lub samolocie. Alternatywnie to szczelnie zakwefiona niewiasta przepasana trotylem lub panowie w sandałach na stalowym korpusie dzielnego T55. Jakkolwiek bojowników Islamowi nie brakuje, to jest to jedynie ułamek postaw prezentowanych przez społeczeństwa, które w obiektywie kamery zamieniają się w terrorystyczne wylęgarnie. W ramach tego samego założenia przekazy z Polandy telewidzom na całym świecie umilają drabiniaste wozy, baby w chustach, ewentualnie koksowniki okalające cielska czołgów.

Tymczasem warto się zastanowić nad tym, jakim cudem religia, która rozpoczynała tak późno zdołała osiągnąć tak wysoką pozycję. Choć nie jest to bynajmniej dla każdego oczywiste, islam, chrześcijaństwo i judaizm mają wspólne korzenie. Więcej: o ile Abrahama i Mojżesza uznają wszystkie trzy religie to Abrahama, Mojżesza i Jezusa już tylko dwie i jest to oczywiście chrześcijaństwo oraz… Islam. Dla Żydów Jezus był i jest fałszywym prorokiem. Muzułmanie uznają go za poprzednika Mahometa. Cóż za paradoks, nieprawdaż?

Fascynujące w tej monoteistycznej triadzie jest coś jeszcze: Judaizm był i jest religią narodu wybranego i dotyczył wyłącznie Żydów, broniąc innym narodom dostępu do tej wiary niejako z definicji; Chrześcijaństwo to monoteistyczny Bóg dostępny dla wszystkich bez względu na pochodzenie, organizowany przez Kościół, stojący na straży jedynej prawdziwej wiary. Mahomet – doświadczony handlowiec, w 610 r. rozumiał już doskonale jakie są słabości i atuty obu istniejących monoteizmów. Tym samym dokonał ich niezwykle twórczej syntezy, robiąc jedno założenie: wiara = państwo = język. Owo zespolenie, definiowane później jako Kalifat, zapewniło szybki podbój olbrzymich terytoriów, które poddawały się łatwo nowej konstrukcji. Koran nie mógł być tłumaczony na inne języki, tym samym rozwój Kalifatu był de facto arabizacją olbrzymich obszarów. Islam miał wielki atut w porównaniu z chrześcijaństwem: nie atakował istniejących religii. Allach przed Mahometem zesłał przecież Adama, Abrahama, Mojżesza i Jezusa. Z tego samego pnia wyrastała zatem kolejna gałąź tyle że skierowana do określonej grupy językowej. Podsumowując: polityczny majstersztyk. Religijny konflikt zaczął się później i miał jednoznaczne polityczne podłoże.

W ciągu zaledwie 100 lat muzułmanie podbili cały Lewant i Persję, rozciągając zielony sztandar Allacha pomiędzy Marokiem a Afganistanem. W 710 roku wkroczyli do Hiszpanii wykorzystując rozkład wizygockiego królestwa. Wkroczyli i pozostali w niej ponad 700 lat. Dlaczego zostali wyparci? Ekspansja wymaga wsparcia armii, armia – zbrojeń, a te – finansowania. W wariancie tradycyjnym dostarczała go podbita ziemia, dlatego też należy jej zagarnąć jak najwięcej a ziemie sąsiadów łupić. Wychodząc z tego założenia, Arabowie zapędzili się aż do Galii, gdzie zostali jak wiadomo pokonani przez Karola Młota (732 r.), ustalając swój maksymalny zasięg w tej części Europy. Potem już się tylko cofali. Konflikty wewnętrzne były tu istotną przyczyną, ale była jeszcze inna: brak pieniędzy.

O roli pieniądza doskonale świadczy uwaga, jaką mu poświeciły wszystkie trzy wielkie monoteizmy, traktując pożyczanie go na procent jako czyn grzeszny. Skąd ta niechęć? Pieniądz zawsze i wszędzie emancypował się spod władzy, bez względu na to czy była ona wyznaniowa czy świecka. Pecunia non olet – jedna z najpowszechniej znanych łacińskich maksym oddaje sedno sprawy: pieniądz miał, ma i zawsze będzie miał własną politykę, która z miastem, księstwem, państwem czy wspólnotą idzie pod rękę tylko czasowo. Najpraktyczniej kwestię lichwy rozwiązał judaizm: „..od żywności albo czegokolwiek, co pożycza się na procent, nie będziesz brał odsetek ani lichwy… od swoich. Bo od obcych możesz się ich domagać” – obwieścił w Pięcioksiągu Mojżesz na wieki wieków alokując finansową akumulację pośród narodu wybranego. Kościół rzymski i jego reformatorzy przez wieki nie mógł poradzić sobie z pożyczaniem na procent, choć ów proceder na rozmaite sposoby legalizował. Zakaz pożyczania na procent z prawa kanonicznego wyparował ostatecznie dopiero w 1983 roku! Islam nie zniósł do dzisiaj tamy dla tych niegodnych praktyk.
O ile czerpanie korzyści z pożyczek było grzeszne od zawsze, to uzyskiwanie korzyści dzięki nim w zasadzie nigdy?.

Dlatego też książęta chrześcijańscy z kredytowania korzystali chętnie, a dzięki niemu powoli, acz skutecznie, wypierali arabskiego przeciwnika. Ten również korzystał z kredytu, ale różnica pojawiła się gdzie indziej: Islam nie stwarzał wyjątków tolerujących czerpanie korzyści z odsetek. Chrześcijaństwo owszem. Więcej, o ile po obu stronach konfliktu uznano, że zakazy nie dotyczą Żydów jako innowierców, a tym samym ich działalności jest legalna a dodatkowo zgodna z ich własnym religijnym prawem. Różnica była tylko taka, że po stronie chrześcijańskiej kahały puchły od chrześcijańskich pieniędzy oddawanych im w „depozyt” w czym nota bene celował bogacący się kler. Tym samym akcja kredytowa rosła, ponieważ prawo kreacji pieniądza jest w tym względzie proste: im więcej depozytów, tym więcej kredytów. Z tej obfitości książęta Navarry i Kastylii korzystali tak ochoczo, że przez dziesięciolecia ich długi przebiły poziom zadłużenia USA i to mimo okazjonalnie organizowanych pogromów służących anulowaniu części zobowiązań. W zadłużaniu i konsekwentnym odmawianiu spłat byli jednak tak zapamiętali, że w 1247 rok sam papież Innocenty IV zdecydował się wziąć żydowskich bankierów w obronę nakazując zwrot pożyczonych od nich sum. Cóż, system finansowy znajdował się na skraju przepaści: chrześcijańscy dawcy kapitału zaczynali odliczać straty.

Brak możliwości akumulacji kapitału we własnym społeczeństwie latami trawił świat arabski. Kredyt docierał z Europy i wypompowywał aktywa. Ostatni kalifat bagdadzki ugiął się pod długiem i… Turkami, którzy, choć wierzyli w Allacha, to widzieli swoją przywódczą rolę w krzewieniu jego wiary. O ile jednak zielony sztandar niosła nad sobą Wielka Porta, to i ona przegrała technologiczno-militarny wyścig z Zachodem i to z tych samych powodów: brak środków i zadłużenie.

Co ciekawe, ostatni akt agonii Wielkiej Porty, czyli Imperium Osmańskiego, to nie Bałkany czy Afryka Północna, ale Medyna – najważniejsze miasto proroka Mahometa. Eurocentryzm popełnia błąd, upatrując upadek Imperium wyłącznie tam, gdzie decydowały się interesy ważne dla Francji, Anglii i Niemiec. Nie ma się co rozpisywać o bohaterskiej obronie tego miasta gdzie Turcy i Arabowie, choć wyznawcy tego samego proroka i jego wiary, ścierali się długo i krwawo. Ważniejsze jest co innego: świadkiem całkowitego upadku jedności muzułmańskiej i szacunku dla wiary był zastępca dowódcy obrony miasta. Nazwał się Mustafa Kemal. Kiedy garnizon w Medynie kapitulował 10 stycznia 1919 (Sic!), generał Kemal wiedział już zapewne, że na religii polegać nie można, a braterstwo muzułmańskie nie istnieje. Wielki reformator Turcji Mustafa Kemal czyli Ataturk wyciągnął wnioski z jej upadku: jednym z pierwszych elementów laicyzacji państwa było wprowadzenie prawa bankowego i przejęcie przez państwo zależnego od obcego kapitału Imperial Ottoman Banku.

W 2011 roku najmocniejszym ogniwem w łańcuchu muzułmańskich gospodarek jest prawdopodobnie Turcja z najsilniejszą armią w regionie – jedną z dwu gotowych do podjęcia natychmiastowej operacji zbrojnej i operacji desantowych. Co ciekawe, Turcja i Iran, oba kraje z PKB ponad 800 mld USD i armiach w okolicach 1 mln żołnierzy, to jednocześnie społeczeństwa muzułmańskie, ale nie arabskie! Mają jednak ważny wspólny łącznik: i tu, i tu żyją sunnici.

Świat zachodni zachwiał się w posadach właśnie dlatego, że od lat hołdował zasadzie, którą islam odrzuca do dzisiaj. Mechanizm kreacji pieniądza skompromitował się spektakularnie w 2008 roku, kiedy abstrakcyjne instrumenty finansowe zachwiały światową gospodarką. W tradycyjnym islamie bank, jaki znamy, jest nadal niemoralny i jako taki – zabroniony. Choć oczywiście w krajach arabskich funkcjonują banki to korzystanie z nich, a tym samym masowa akumulacja kapitału, jest nieporównanie rzadsze niż gdzie indziej na świecie. Czy wyznawcy Allacha w ogóle nie tworzą własnych banków? Tworzą. W Emiratach od lat rozwijają się banki zgodne z szariatem, czyli takie, gdzie ryzyko wkładców jest etycznie ograniczone. Nigdy nie złapały skali światowej, bo przecież z przyczyn ideologicznych nie kreowały pieniądza w odpowiedniej skali. Ale im większa będzie zachodnia zadyszka… tym większe znaczenie może zdobywać model ekonomiczno-moralny tamtego społeczeństwa.