Tak mi ciągle chodzi po głowie ten Mutzenmacher. O masie ludzi można by napisać ten okres obfituje w naprawdę niesamowite osobowości. Pierwsze z brzegu nazwisko które przyszło mi do głowy w pewien sposób wiąże, że z Mutzenmacherem. Chodzi o Bolesława Kontryma. Coż to za życiorys! Syn pułkownika armii carskiej, kadet w prestiżowej szkoły kawalerii, ochotnik w armii Carskiej następnie oficer w II Korpusie Polskim potem uwaga oficer w Armii Czerwonej i to jaki! W 1921 roku rozpoczyna studia na Moskiewskiej Akademii Sztabu Generalnego będąc w stopniu Kombryga czyli jest de facto 24 letnim generałem armii czerwonej. Dalej jest równie filmowo bo w 1922 roku z uwagi na możliwość wykrycia kontaktów z polskim wywiadem, finguje własną śmierć i ucieka do Polski gdzie przez całe dwudziestolecie zaciekle zwalcza komunizm z strukturach policji. Czy to nie dziwne, że liniowy bojowy oficer pełni taką a nie inną służbę? Jeszcze bardziej zastanawia fakt, że ten człowiek mozolnie pnie się po drabinie policyjnych awansów pełniąc służbę w odległych powiatach aby zakończyć ją jako kierownik Wydziału Śledczego Komendy Wojewódzkiej Policji w Wilnie. Karta wojenna jest nie mniej barwna: Kontrym choć aresztowany przez Litwinów w drodze do Szwecji, ucieka z obozu i przedostaje się do Francji. Walczy pod Narwikiem. Po klęsce Francji trafia do Anglii gdzie służy w Samodzielnej Brygadzie Spadochronowej Sosabowskiego. W 1942 roku jest już znowu w Polsce walczy w „Wachlarzu” agresywnej organizacji dywersyjnej na zapleczu frontu sowiecko niemieckiego. Wspólnie z Piwnikiem „Ponurym” przeprowadza brawurową akcję odbicia więźniów z Pińskiego więzienia. Następnie szefuje Korpusowi Bezpieczeństwa przy Delegaturze RP oraz dowodzi jej oddziałem osłonowym. W tym okresie toczy się prawdziwa wojna podziemna. Dość wspomnieć, że tak doświadczony człowiek jak Kontrym na jednego z głównych współpracowników wybiera Włodzimierza Lechowicza jednego z głównych komunistycznych agentów. Co ciekawe, szefem Lechowicza z ramienia Gwardii Ludowej jest wtedy …… Marian Spychalski. Dodajmy, że ów Włodzimierz Lechowicz będzie tym który odegra swoją role w decyzjach podejmowanych przez Rzepeckiego jako założyciela WIN. Ale to już zbyt daleko od głównego wątku. Swoją drogą muszę to kiedyś opisać bo tezę mam tu brutalną: 1 komenta WIN mogła być tak samo sterowana jak powszechnie za taką uważana IV.
Ale wróćmy do Kontryma. Walczy bohatersko w powstaniu Warszawskim mimo, że nie kryje się z niechęcią do tej inicjatywy. Po upadku powstania ucieka z obozu, ponownie służy u Maczka na Zachodzie. I tu dochodzimy do najważniejszej kwestii: otóż w 1947 roku Kontrym wraca do Polski! W 1947 kiedy wiadomo już dokładnie jakie w Polsce panują stosunki. Dodajmy wraca oficer antykomunistycznej policji, ewidentny współpracownik wywiadu. Dodatkową okolicznością sprzyjającą powrotowi jest odnalezienie się brata Konstantego który gwarantuje mu bezpieczeństwo. Kim jest brat? Generałem Wojska Polskiego w Armii Berlinga skierowanym tam z Armii Radzieckiej. Kontrym wraca i zostaje pozytywnie zweryfikowany przez Komisję Państwową dla byłych policjantów. Ale już jesienią 1948 jest w więzieniu a jego brat w Moskwie. Powieszono go w styczniu 1953.
Czy to nie jest ciekawa postać? Facet wraca do kraju w którym są u władzy ludzie których kiedyś prześladował. Jego syn twierdzi, że ojciec uważał się za państwowca który służy Polsce. Takie zdanie w ustach oficera policji politycznej i za pewne funkcjonariusza wywiadu? Bardzo dziwne….. podobnie jak to, że los zetknął go z niejedną odsłoną krwawych porachunków w ramach państwa podziemnego gdzie zdarzały się wyroki śmierci wydawane i wykonywanie nie tylko na komunistach ale na przeciwnikach politycznych w ramach własnego obozu. Ilu było takich ludzi? Czy nie wypadało by, aby nagroda im Kazimierza Moczarskiego posłużyła przywracaniu takich życiorysów? Tu akurat, było by to szczególnie na miejscu bo Moczarski i Kontrym musieli się znać. A czy się lubili? Raczej nie. Moczarski był w SD i przedstawiał się jako lewicowiec Kontrym jak wiadomo zajmował pozycje prawicowe. Jak skrajne? Tego sam chciałbym się dowiedziec.