Posts Written By rafalbauer

Był sobie kiedyś taki dzień, kiedy w dużym Państwie europejskim dosłownie prawie zawalił się system bankowy. Ten spory kraj, musiał w pewnym momencie poddać własną walutę silnemu związkowi z systemem innych walut w którym to systemie ton nadawała pewna duża i ekspansywna gospodarka. Kraj ten miał sporą inflację i wysoką w stosunku do gospodarki supremującej stopę procentową. Przyjmijmy, że ten kraj związał swoją walutę w relacji 3:1. Co się stało dalej? Otóż bank narodowy od tej ważnej waluty zapragnął w pewny momencie zmienić kierunek własnej polityki wewnętrznej i zaczął podnosić stopy procentowe ponieważ został do tego de facto zmuszony polityką jeszcze większego państwa. Waluta naszego sporego acz mniejszego kraju znalazła się w niebezpieczeństwie. Związanie walut nakładało bowiem obowiązek interwencji jeśli rynkowy kurs za bardzo się oddali od przyjętego w porozumieniach a tu sie zrobiło prawie 2,8 do 1! I tu się zrobiło bum. Pojawili się bowiem tacy którzy obstawili istotną interwencje słabszego państwa w obronie swojej waluty. Ba, pewni inwestorzy nawet postanowili temu procesowi pomóc. Szczególnie jeden: George Soros.

Wyjaśniam, że nie jest to kolejny kasandryczny czarny scenariusz. Ten dzień to 16 września 1992 kiedy to dokonuje się kulminacja ataku na funta brytyskiego na której to operacji GS zarobił dokładnie 1 mld USD a brytyjski skarb państwa stracił prawie 4! George Soros publicznie wypowiadał się wtedy, że za głupotę polityczną trzeba płacić. Nie wyjaśnił jedynie dlaczego akurat jemu. Tego dnia rząd Jej Królewskiej Mości ustami premiera oświadczył, że jego kraj WYCOFUJE SIĘ z ERM. I miedzy innymi z uwagi na pamięć tego dnia do dzisiaj w UK nie ma i chyba raczej nie będzie miała EUR.

Ale nadal jedno jest niejasne. Jak do tego doszło? Prosto. To była taka mała próba wojny ekonomicznej której ofiarą padła strona która tej wojny nie prowadziła. Walczyły USA a Niemcami czy też raczej FED i BUBA. FED prowadził swoją politykę taniego dolara, BUBA się broniła ale dolar taniał. Export Anglii rozliczany był w dolarze ale nie przekładało się to na relacje funt marka ponieważ….. zgodnie z porozumieniem ERM, rząd musiał funta trzymać w zadanej relacji do marki w efekcie funt umacniał się absurdalnie do USD! Było pewne, że w końcu funt się zawali bo na koniec dnia FED ma więcej zasobów niż Bank Anglii a brytyjscy eksporterzy tracili coraz więcej. I na ten właśnie scenariusz postawił George Soros, rezultat tej gry przedstawiłem wyżej.

Czemu to powinno nas zainteresować? Bo ERM to była poczekania do euro dla Europy wyższej prędkości. My jesteśmy jak wiadomo z PLN w kolejnej poczekalni a tymczasem wojna Europa USA albo raczej Niemcy USA rozpoczyna się na nowo. Uwaga wskrzeszająca Niemcy jako gracza moze sie niektórym wydawać szokująca ale zastanówmy się: jeśli w 1992 roku była to najsilniejsza gospodarka w Europie to czy dzisiaj jest inaczej? Czy ich udział w rynku Europejskim się wyraźnie zmienił? To Niemcy były i są głównym partnerem biznesowym USA w Europie. Koszty tej walki znów poniosą czekający w kolejce. O nie korekta, poniosą je ci uczciwi kolejkowicze. Anglia mogła ponieść mniejsze straty gdyby z porozumienia się tak precyzyjnie nie wywiązywała. Inni tego nie zrobili i…… nikt im nic nie zrobił po prostu poszerzono zakres wahań. Ale jakoś tak mi się wydaje, że my damy z siebie wszystko i jeśli tak się zdarzy porozumienia wypełnimy do ostatniej rezerwy budżetowej. Będzie jak w starym ale jarym dowcipie. Skracam: leci mały samolot samolot, awaria, jeśli się nikt z pasażerów nie zdecyduje na skok katastrofa murowana. I nikt oczywiście nie chce. Ani Niemiec, ani Francuz ani Belg ani Szwajcar. Zrezygnowana stewardessa podchodzi do Polaka który siedzi w ostatnim rzędzie. Nie pyta go nawet czy skoczy, zamiast tego informuje: Pana nie pytam, bo Niemiec mi powiedział, że Pan to nie wyskoczy na pewno. Ja nie wyskoczę?! oburzony Polak podrywa się z miejsca i po chwili znika w przestworzach, a samolot wychodzi z opresji. Ponury stereotyp? Pod Somosierrą też byliśmy bardzo dzielni, ale większość szarżujących armaty bardzo martwa.

Gazeta wyborcza znowu napełniła moje serce otuchą. Dowiedziałem się właśnie, że w razie „W” do boju stanie 9 dywizji NATO w tym 4 polskie. I tu należało by się zastanowić co to w zasadzie oznacza. Otóż owe 4 dywizje których artykuł nie wymienia to: 1 Warszawska, 11 Pancerna, 12 Szczecińska i 16 Kaszubska, czyli de facto nasza Armia Polska. Oczywiście mamy jeszcze kilka brygad: 2 saperskie, 2 logistyczne , 2 brygady artylerii i perełki czyli 25 Brygada Kawalerii powietrznej i 6 ( niegdyś Pomorska ) Brygada Desantowo Szturmowa ale nie zmienia to faktu, że gross sił ma uczestniczyć w owym planie wsparcia. Dodajmy, że łączna liczebność naszej armii to nieco ponad 100 tysięcy czyli jak widać z wyliczenia powyżej jednostki liniowe to zapewne niewiele więcej niż połowa tej liczby!

Optymistyczny artykuł donosi również, że owych 5 dywizji wsparcia desantować się będzie w porcie w Świnoujściu który jest obecnie za środki NATO przebudowywany w tym właśnie celu. Ale dowiadujemy się również, że planiści NATO przewidzieli alternatywę w postaci portów w Rostocku, Wismarze i Sralsundzie a uwaga w ostateczności jeśli nie będzie można bardziej na wschód w Hamburgu! A co to w zasadzie znaczy? Proszę państwa, jeśli nie będzie można bardziej na wschód to jest już chyba lekko nie dobrze prawda? Oznaczać to musi, że całe nasze obecne terytorium RP jest już opanowane przez przeciwnika i jeśli taka wojna się toczy to już nie jest to chyba wojna obronna w Polsce tylko wojna obronna w Europie! Tym samym można wnioskować, że wsparcie się pojawi ale dopiero wtedy jak wojna zagrozi reszcie europy. Z artykułu dowiadujemy się również, że dzięki polskim zabiegom, NATO sfinansowało przygotowanie do operacji desantowych również portu w Gdyni. To ciekawa informacja ale warto tu poczynić małą dygresję historyczną. Otóż w ramach akcji „Pekin” w ostatnich dniach poprzedzających wybuch II wojny światowej, wyprowadzono z Polski trzon nawodnych sił obronnych w postaci kontrtorpedowców Burza, Błyskawica i Grom. Decyzja była słuszna ponieważ akwen był na tyle mały a do portu wojennego w Pilawie na tyle blisko, że dywizjon przestałby istnieć nie wnosząc wiele do obrony. Decyzja była słuszna ponieważ dwa okręty pozostawione na froncie ( Wicher i Gryf ) zostały zatopione już 3 września. Oczywiście dzisiaj, Pilawa to Bałtijsk i można zakładać, że doświadczenie i wola walki rosyjskich lotników są zupełnie inne niż niemieckich z 1939 roku, niemniej jednak Bałtijsk leży w odległości nieco poniżej 80 km w linni prostej a technika cyfrowa z powodzeniem nadrobi niedobory ideologicznej motywacji. Tym samym czas operacji jednostek nawodnych skraca sie pewnie z 3 dni do 3 godzin. Kto się da radę desantować w takim czasie? Oj nie liczmy na Gdynię w razie W.

I tu należało by jeszcze postawić jedno pytanie. Z kim miała by być ta wojna? W zasadzie mamy 3 kandydatów na agresorów. Ukrainę, Białoruś i Rosję. Sądząc z dyslokacji naszych sił zbrojnych poważnie jako wroga traktujemy Rosję i Białoruś ponieważ z 4 dywizji 2 zwracają się właśnie w tym kierunku. W sumie warto by było wiedzieć jakie mamy w takim starciu szanse, a choćby porównać je z tymi jakie mieliśmy w roku 1939 i które zapewniły nam de facto 5 tygodni walki. Walki zakończonej jak? Przecież nie kapitulacją, bo Państwa Polskiego miało nie być i dokonano jego formalnego rozbioru. W 1939 roku wiązały nas równie poważne sojusze wojskowe jak dzisiaj. Praktyka ich egzekucji jest nam doskonale znana z lekcji historii choć zakładamy, że nasi alianci nie zrobili nic. Nie jest to dokładnie zgodne z prawdą. Francuzi zaatakowali Niemcy. 7 września 3 i 4 armia francuska wkroczyła do zagłębia Saary, przy czym zgodnie z umowami polsko – francuskimi główne uderzenie miało się dokonać w 15 dniu mobilizacji czyli 17 września. Do tego uderzenia jednak nigdy nie doszło. Taką decyzję polityczną podjęli 12 września 1939 w Abbeville członkowie Najwyższej Rady Wojennej francusko-brytyjskiej. Na spotkaniu z udziałem Neville Chamberlaina, Edouarda Daladiera i referującego głównodowodzącego armii francuskiej gen. Maurice Gamelina, uznano, że do wojny z Niemcami na większą skalę nie dojdzie. Za pewne widziano już, albo agresorzy zadbali aby wiedziano, że 17 września przyłączy się do wojny ZSRR. Nie zmienia to faktu, że złamano podstawowe dla polskiej doktryny obronnej założenie. Gdyby nie ono, rzeczywistość Września 1939 mogła by wyglądać nieco inaczej przy czym wobec istnienia paktu Ribbentrop – Mołotow, utrzymanie Polski niepodległej nie miało większych szans.

Tym samym ponownie mamy do czynienia z porozumieniem międzynarodowym które ma nam zapewnić bezpieczeństwo i wydaje mi się, że jego wartość jest taka sama jak poprzednio. Ponadto, warto by się w sumie zastanowić czego miała by dotyczyć potencjalna wojna i jak miała by być prowadzona. Większość dywagacji prowadzi się dzisiaj z pozycji niewątpliwej przewagi technologicznej po stronie państw NATO. Że tak na pewno było dowiodła pierwsza wojna w zatoce perskiej. Że tak już nie jest dowodzi obecna wojna w Iraku. Zmienił się sposób działania, a NATO czy głównie armia amerykańska szykująca się do walki z powodziami czołgów i wojsk desantowych maszerujących na zachód skutecznie znokautowała Irak w styczniu 1991 roku. Tak pewnie wyglądała by wojna w Europie i był to pewnie jeden z powodów dla których „soviet Block” rozpadł się w taki a nie inny sposób. Nie zmienia to faktu, że atak rozpoczął się 17 stycznia 1991 a dopiero 25 lutego Norman Swartzkopff rozpoczął ofensywę lądową która trwała raptem 3 dni. Ale uwaga! Do Iraku nikt wtedy nie wkroczył. To była wojna w obronie Kuwejtu zajętego przez Irak, a precyzyjnie wojna w obronie swobodnego wydobycia ropy w Kuwejcie.

Dzisiaj na taką przewagę bym już nie liczył, zresztą dowodzi tego obecna wojna w Afganistanie czy Iraku właśnie. Interwencja w Somalii również czegoś uczy a skądinąd doskonały „Helikopter w ogniu” rozwiewa chyba przekonanie, że technika jest w stanie załatwić wszystko. Ponadto nie ma już nigdzie embarga na sprzęt IT toteż wszystkie zdalne środki walki za pewne się do siebie mocno upodobniły. Bez zmian pozostało jedno, wygrywa w końcu ten kto ma więcej facetów gotowych zabijać i dodatkowo odpornych na trudy i niewygody życia na wojnie. Nie wiem jaka część budżetu idzie dzisiaj na zapewnienie odpowiednich warunków amerykańskim chłopcom, jest jednak pewne, że przeciwnik takiej pozycji w budżecie nie ma. Nie wydaje mi się, aby w przypadku konfliktu z Rosją lub Białorusią miało być inaczej. Sama Białoruś ma wedle publicznych informacji 1200 czołgów T72 czyli o całe 300 więcej niż posiada nasza siła zbrojna. A czy możemy być pewni, że te czołgi są mniej nowoczesne do naszych? Łukaszenko wydaje się być facetem który raczej nie odmawia własnym siłom zbrojnym więc jakaś istotna część dochodu narodowego za pewne je zasila tym bardziej i tu chyba największa niespodzianka. PKB Białorusi za 2009 to 47,8 mln USD. Nasz prawie dziesięć razy tyle podobnie zresztą jak stosunek ludnościowy. Może się zatem okazać, że wydatki zbrojeniowe są kwotowo takie same albo nawet wyższe. Nad czym tu zresztą deliberować, świeża wojna Rosji z Gruzją dowiodła, że nawet zdeterminowany i zaprawiony w bojach żołnierz nie ma większych szans w relacji z masą wojska elementarnie do wojny przygotowanego. Lepiej się zatem nie zastanawiać nad skutkami ewentualnego konfliktu licząc, że moda na wojny ekonomiczne przyjmie się na tyle powszechnie, że inne po prostu nie będą się odbywały. Przynajmniej w Europie.

Ciekawe jest to, że w Polsce w trakcie wszelkiej maści dywagacji na temat wojny umyka w zasadzie jedna ważna kwestia; koszty tej wojny. Wzrastamy w przekonaniu, że rząd polski na uchodźctwie i wojska które się tam z nim znalazły funkcjonowały w patriotycznym uniesieniu czyli de facto społecznie. Otóż było zupełnie inaczej. Urzędnicy państwowi otrzymywali wynagrodzenia, żołnierze żołd. Co prawda finansowanie emigracji dokonywało się przez Francje a potem Anglię ale w formie pożyczek udzielonych na te właśnie cele czyli na świadczenie usługi obronnej na rzecz Francji a potem Anglii. I tu dochodzimy do jednej z najbardziej emocjonujących historii dotyczącej emigracyjnej historii aktywów II RP.

Chodzi mianowicie o polskie rezerwy złota. Tu garść danych. Wedle danych z sierpnia Bank Polski posiadał prawie 38 ton złota jako zabezpieczenie kursu i stabilności złotego. ¾ tego zabezpieczenia znajdowało się w centralnym skarbcu ( istnieje do dzisiaj na ulicy Bielańskiej w Warszawie ) i twierdzy Brzeskiej. Reszta znajdowała się w bankach na terenie Francji, Anglii, USA i Szwajcarii. I tu mała uwaga, Bank Polski nie był bankiem narodowym. Była to prywatna instytucja przypominająca w pewnym stopniu Rezerwę Federalną w USA czyli prywatny bank z prawem do emisji pieniądza, instytucja realizująca politykę państwa ale od tego państwa niezależna. Skąd niechęć do deponowania za granicą? Obawa przed sekwestrem który już w czasie I wojny światowej stał się bardzo praktyczną bronią ekonomiczną przeciwko Rosji która wobec małego przemysłu większość materiałów wojennych musiała kupować. Toteż w chwili wybuchu wojny rozpoczyna się dramatyczna epopeja polskiego złota które w dramatycznych okolicznościach zostaje przetransportowane z Polski przez Rumunię i Turcję do francuskiej Syrii. Jak sobie łatwo wyobrazić z jednej strony zabiegają o nie Niemcy z drugiej pomagają w jego transporcie Anglicy i Francuzi jako, że uatrakcyjnia to przecież polskiego sojusznika. Tyle że od znalezienia się na terenie zależnym od Francji kontrolę nad zasobem przejmuje bank Francji czy to źle? Oczywiście, że nie pod warunkiem, że realizuje polski interes. I robi to częściowo, rząd francuski udziela przecież pożyczek zabezpieczanych na tych zasobach, ale polskie władze bankowe zabiegają o transport rezerw walutowych do Anglii i USA. Bank Francji tak długo zwleka z decyzją, aż dochodzi do wybuchu wojny z Niemcami. Po kolejnych perypetiach złoto wraz ze złotem Banku Belgii wypływa w morze. Ma płynąć do USA, ale …… płynie do Maroka! W międzyczasie Francja skapitulowała i tu dochodzimy do bardzo ważnego wydarzenia dla dalszego przebiegu II wojny światowej. Każdy wie, że istniało coś takiego jak Vichy. Jakieś takie kolaboracyjne nic związane z Niemcami. Tak się przynajmniej dość często uważa. W praktyce jednak, Francja Vichy to była jak najbardziej legalna i konstytucyjna kontynuacja III Republiki, której Zgromadzenie narodowe przyznało Premierowi, Marszałkowi Petain szczególne pełnomocnictwa w oparciu o które ogłosił się głową Państwa. Tym samym była to dalej III Republika tyle że, w zmienionej sytuacji ale ze 100.000 armia na obszarze nieokupowanym ( 1/3 terytorium ) oraz z 200 armią w koloniach czyli w Syrii, Maroku, Algierii, Tunezji oraz w Indochinach. Co więcej, Francja posiadała prawie nie naruszoną 3 co do wielkości flotę na świecie po Royal Navy i flocie USA. Po co ta dygresja? Otóż władze francuskiej uznawały nadal wszystkie państwa poza Wielką Brytanią tym samym, Republika Francuska z siedzibą w Vichy owo nie swoje złoto, przetransferowała na wszelki wypadek do Dakaru w Senegalu i nie miała najmniejszej ochoty na wydawanie zasobu ani Niemcom ani komukolwiek innemu ponieważ wtedy doprowadziło by to za pewne do interwencji Niemiec na terenie nieokupowanym. Być może by się z tym transportowaniem tak nie spieszono, ale i tu myślę wielu czytelników się zdziwi, 3 lipca 1940 Anglicy rozpoczęli operację „Catapult” i zaatakowali Francję! I nie była to walka bez ofiar, w trakcie bitwy w bazie Mers El Kebir zniszczono pancernik „Bretagne” a kilka innych okrętów zostało poważnie uszkodzonych. Ogółem za Republikę oddało życie prawie 1300 marynarzy. W zaistniałych okolicznościach nie należało się spodziewać, że Republika Vichy w jakikolwiek sposób będzie współpracować z władzami Polski czy Belgii a już na pewno Anglii. A w międzyczasie złoto odtransportowano z portu w głąb Senegalu na wypadek gdyby miała się po niego wybrać jakaś ekspedycja. Prawda, że filmowo? Ale nie spodziewano się jakieś awanturniczej wyprawy o nie! Otóż minister obrony w rządzie III Republiki Generał de Gaulle postanowił zostać w Anglii i wezwać swoich rodaków do obywatelskiego nieposłuszeństwa wobec rządu w Vichy! Ciekawa konstrukcja ponieważ jak już wspomniałem wcześniej, świat poza co nie dziwi Anglią ów rząd uznał. W każdym razie Anglia przekazała organizacji de Gaulle nazywanej „wolnymi Francuzami” aktywa Francuskie znajdujące się pod kontrolą Brytyjską przy czym były to głównie okręty ponieważ większość ewakuowanych do Anglii spod Dunkierki żołnierzy…. Zdecydowała się na powrót do okupowanej i nie okupowanej Francji! Nie pasuje do naszego wyobrażenia o wojnie prawda? Jak to się wszystko ma do naszego złota? Otóż Władysław Sikorski Premier RP na uchodźctwie zawarł z podobnym rządem de Gaulle’a, że jeśli tylko władza tego ostatniego sięgnie tam gdzie złoto, to je natychmiast odda. 37 ton. To nie jest bagatelna sprawa. Jeśli jeszcze uwzględnimy, że złoto polskie i belgijskie jest tylko dodatkiem do Francuskiego to robi się bardzo blisko do poważnej operacji wojskowej. Ale co ciekawe Belgowie, nie zawarli żadnego układu z facetem który uważa, że jest legalnym rządem francuskim. Udali się natomiast do USA i przed tamtejszym sądem oskarżyli Republikę Francuską o sekwestr kruszcu. Czy to nie jest dziwna technologia jak na nasze wyobrażenie o II wojnie światowej? Sprawa dla Vichy nie była błaha ponieważ na terenie USA Francja posiadała nie małe rezerwy walutowe i inne aktywa. Sprawa wyglądała dobrze dla Belgii na tyle, że Polska również zainteresowała się tym modelem załatwiania sprawy. Jakżeż to współcześnie brzmi prawda? U nas łapanki, złupione miasta, wypędzeni ludzie a tam, nieokupowana Francja i sądowe spory o majątek. Pierwotnie droga formalna wydawała się bardzo obiecująca ponieważ do operacji wojskowej faktycznie doszło, i Generał de Gaulle na czele szczupłej floty „wolnych francuzów” już we wrześniu znalazł się na redzie portu w Dakarze osłaniany przez spore siły Brytyjskie. Francuz zakładał, że zdoła przeciągnąć lokalny garnizon a wraz z nim cały Senegal na swoją stronę. Stało się jednak inaczej rozpoczęła się 3 dniowa bitwa w trakcie której rozegrał się kolejny epizod faktycznej wojny między Anglią a Francją. Złoto jednak zostało, armada odpłynęła. A amerykańscy prawnicy pracowali. Ale gdy już byli bliscy sukcesu, w listopadzie 1942 Amerykanie wylądowali w Maroku i Algierii. Nie była to operacja bezkrwawa, ale siły porównywalne. Złoto zostało oswobodzone. Polskie odpłynęło do USA. Czyż historia nie jest fascynująca? Aha i jeszcze ważny dodatek. Najważniejszą osobą reprezentującą Francję w Afryce był Admirał Darlan. Cóż się dzieje, po skutecznym lądowaniu Amerykanów? Eisenhower na wniosek Churchila pozostawia Darlana na stanowisku przywódcy Francuskiej Afryki Północnej. Winston bez wahania sprzedaje mało efektywnego De Gaulla na rzecz dużej figury o sporym znaczeniu w całej Francji. Ale raptem dwa dni po tej nominacji Fernand Bonnier de La Chapelle 24 grudnia zastrzelił Darlana w jego własnym biurze. Co ciekawe, 26 grudnia już nie żył. Skazał go na śmierć trybunał wojskowy kierowany oczywiście przez skład nadzorowany przez „wolnych francuzów” którym oddał przecież tak wielką, ale za pewne mimowolną przysługę.

Historia złota się jednak nie kończy. W jego dalszych losach biorą udział nie mniej interesujący bohaterowie…..

Ciekawe ze tak niewiele emocji budzi projekt ustawy o „zasadach wykonywania niektórych uprawnień Skarbu Państwa a w szczególności jej fragment mowiący o powołaniu Komitetu Nominacyjnego. Niewtajemniczonym wyjaśniam, że ow Komitet zajmie sie kompetentnym dostarczaniem kadr do takich podmiotow jak PKO BP, PZU SA, KGHM, PGNiG i oczywiście PKN Orlen a także zapewne kilkanastu innych ktore w ustawie wymienione nie są ale mowi się, ze bedzie ich nawet 25. Czy ta lista bedzie ujawniona razem z ustawa? Kto wie. Kto ma być w komitecie? Czy wyobrażacie sobie jak ważne politycznie to będą pozycje? Nie zdziwnie się jeśli się okaże, że czlonkow komitetu powołuje się w podobny sposob jak członków Krajowej RadyRTV lub RPP co zapewni kolejnym ekipom odpowiednią kontrolą nad tym urzędem a w efekcie nad sporym procentem polskiego PKB. Można by powiedzieć a co to za zmiana skoro i tak koandydaci na takie wysokie stolki nie trafiają na nie przypadkowo. Otoż zmiana jest spora! Po pierwsze w spółkach podległych Komitetowi nie będzie obowiazywała ustawa kominowa po drugie czym innym jest prawo kaduka dające politykom przełożenie na spółki w nie do końca państwowych spółkach a czymś zupełnie innym usankcjonowany prawnie Komitet który grupie ludzi zapewni ten wyjatkowy serwitut. Dlaczego by nie pójść dalej? Po co się ograniczać tylko do tych fruktów? Czyżby ten wyspacjalizowany kamitet nie powinien służyć wiedzą innym podmiotom publicznym? Jest takie proste rozwiązanie! W każdym województwie powinien zostać powołany oddzial KN najlepiej pod wodza szefa lokalnej struktury rządzacej partii jakiż to by był wzrost prestiżu w terenie!

Jest jeszcze inne nowum w tej projektowanej ustawie. A mianowice usuwa ona pracownikow jako emanacje proletariackiej czujności. To zapewne posunięcie po linii politycznej bo przecież partia jakoby przedsiębiorców coś w ich imteresie robic musi. I tu chcialem zabrać głos jako weteran różnej maści spięć i sporow pracowniczych: w latach 1992 do 2003 czyli przez prawie 11 lat przemian ustrojowych w tym kraju mialem prawie cały czas do czynienia z takim czy innym aktywem pracowniczym. Nie uważam, aby systemowe wykluczenie w jakokolwiek sposob pomagało przedsiębiorcy podobnie jak nie przeszkadzał mi udział załogi w Radzie Nadzorczej gdzie zazwyczaj przedstawicieli bylo 2 w 7 osobowym organie. Zmorą i owszem były Rady Pracownicze ale byly tak bolszewickim organizmem, że jak mi sie wydaje wielu juz nie chce pamiętać w ogole o ich istnieniu.

Nie jestem i nie bylem apologetą PIS ale gdyby taka ustawa pojawila sie za ich czasów larum bylo by wielkie a przynajmniej jeden dziennik zawsze w awangardzie tropienia odchylen, bez trudu i nie bez słuszności dopatrzyłby się w tym ustawodawczym arydziele znamion faszyzacji. Za mocne? To może mały kontekst historyczny: zaczynaliśmy od systemu w którym partia najpierw musi zdobyć reprezentacje i dopiero wtedy może liczyć na zwrot kosztów kampanii. Oczywiście generowalo to szereg trudności ( dla tej partii ) oraz podejrzeń ( kto i dlaczego finansuje i kogo ) ale przynajmniej pozostawialo możliwość rynkowej gry! Zwroćmy uwagę, ze ofiara tego systemu stała sie matka większości naszych politycznych luminarzy, matka przemian naszej Polandy czyli Unia Wolnosci! Tak tak byla kiedyś taka partia, wydawałoby się nie do pokonania. I proszę, padła pod rewolucyjnym naporem RS AWS. Dzisiaj już nic takiego by sie nie stało. Ustawa o finansowaniu partii politycznych na to nie pozwoli ponieważ jej celem jest utrzymywanie instniejacego status quo w mysl zasady: jest nas w klubie rzadzacych wystarczajaco duzo i więcej nie potrzeba . Lex Tuskus?

Nie mogłem się powstrzymać od komentarza. Nasz główny choć różowy gospodarczy publikator doniósł dzisiaj, że regulator w Turcji bada czy Mark Mobius, nie manipulował kursem akcji. Niby dobry news, no bo jak wiadomo powszechnie giganci z funduszy a pewno wszelkie możliwe lody kręcą, ale z treści dowiadujemy się, że czujny Turecki regulator zareagował na głosy tureckich inwestorów. Jaki empatyczny ten nadzorca prawda? Skąd podejrzenie? Otóż w wywiadzie Mobius miał powiedzieć, iż jego zdaniem do końca roku Turcja skorekci się o 15 do 20%. I rynek po tej informacji sobie przysiadł 3%. Solennie sobie właśnie postanowiłem sprawdzić ile to mniej więcej jest w PLN ale na pewno sporo bo owi enigmatyczni tureccy inwestorzy prędko ( 27 pażdziernika miał miejsce wywiad ) donieśli a urząd jak widać wartko przystąpił do czynności. Ciekawe czy gdyby powiedział, że rynek 15 do 20% urośnie reakcje były by takie same? Zapewne nie, bo jak już wcześniej pisałem otacza nas cywilizacja pewnego wzrostu więc jego wieszcze nie zasługują na paragrafy prawie nigdy. Nie występuję tu oczywiście jako obrońca cnoty Marka M. ( oby sobie nie zasłużył na ten systemowy skrót nazwiska ) tylko ad rem podnoszę kolejny przykład, że wieszczenie korekt niestety boli. Przekonałem się o tym na własnej skórze. Ci którzy mnie znają lub mieli okazję ze mną współpracować pamiętają doskonale jak od jesieni 2007 nie ustawałem w wysiłkach aby naszą Vistule i Wólczankę przygotować do poważnego rynkowego tąpnięcia. Wszystkie nasze działania starałem się podporządkować temu celowi dlatego też w roku 2008 więcej sklepów zamknęliśmy niż otworzyliśmy co w retailu jest zazwyczaj działaniem dość mocno dziwnym. Ba przygotowując budżet na 2008 rok, informowałem inwestorów, że spodziewamy się gorszych wyników niż w 2007. Nikt się nie ucieszył. Ale dlaczego pytano?! Bo zacznie się recesja. Ale wszyscy zakładają lepiej na 2008! Być może im wychodzi inaczej. Ale może jesteście zbyt pesymistyczni! Popracujcie panowie nad tym budżetem. W efekcie dla większości poważnych funduszy jesienią 2007 w chwili naszego największego triumfu ( Pierce Brosnan ) byliśmy nieudolni albo przynajmniej defetystyczni. Z perspektywy czasu, należało przedstawić prognozy optymistyczne a potem wraz z całym zawalonym rynkiem je skorygować. No ale na to ja już nie miałbym okazji ponieważ jak wiadomo opuściłem pokład 15 lipca. Nawiasem mówiąc nawet podówczas kryzys wydawał się być odległy i nierealny. Jaki z tego morał? Nikt tak nie chce od nas prawdy. W zasadzie nawet w systemach religijnych prawdomówność jest penalizowana. Im więcej wyznanych grzechów tym dotkliwsza pokuta. Wiosek jest prosty, jeśli pokuta ciąży bardziej niż sumienie lepiej grzechów nie wyznawać. Do takiego też wniosku doszedłem wiele lat temu. Bardzo mnie to kompromituje prawda? I tą wczesną obserwację powinienem zastosować w praktyce ale jakoś wtedy mi po prostu rozum odebrało. Ale to jest jednak większy problem. Uświadomiłem to sobie ponownie dzisiaj. Nagrywamy program dla TVN. Dziennikarz pyta? Dlaczego niektóre spółki nie informują o tym co robią? Ależ informują – odpowiadam – tyle że wyłącznie o sukcesach. Milczą o porażkach. A to jest sztuka i odpowiedzialność. Powiedzieć, nie udało nam się i wytłumaczyć dlaczego. Aha – konstatuje dziennikarz – ale czy ma w ogóle sens informowanie, że się coś nie udało? Przecież wszystko można przedstawić jako sukces! Media. Jedno koło się urwało ale trzy są dobreJ.

Jak wiadomo, na okoliczność długiego lotu samolotem należy sią koniecznie zaopatrzyć w odpowiednio wciągającą książkę. Na ogół hołduję tej zasadzie. Niestety w trakcie ostatnich małych wakacji po pierwsze połknąłem pierwszą przygotowaną pozycję w trakcie lotu do, a następnie na skutek odseparowania telefonu, pozostałe pozycje umiliły mi obserwacje moich pociech nad brzegiem basenu. Nudę 5 godzin lotu do Warszawy miałem zabić lekturą o złowróżbnym tytule „Zabójca miasta moreli” Zbiór reportarzy Witolda Szabłowskiego nie pozwalał obiecywać sobie zbyt wiele. A tu taka niespodzianka! Przeczytałem z prawdziwym zainteresowaniem! Okazało się, że Turcja bo o niej włąśnie w reportażach mowa ma wiele wspólnego z naszą Polandą. Znacznie wiecej niż można by z pozoru zakładać. Świetnie sie czyta facet ma dobre prióro. Gorąco polecam a kilka fragmentów to prawdziwe smaczki. Rozmowa z kurdyjskiej knajpy spokojnie mogła by się odbyć gdzieś w Polsce. Tytułowy zabójca to oczywiście Ali Agca o którym mam wrażenie jeszcze usłyszymy. Zważywaszy na fakt, jaką organizacją były Szare Wilki, nie zdziwię się jeśli niebawem Agca stanie się symbolem ofiary. Ale póki co podobno rozpłynął się w powietrzu. Też ciekawe.

Bezdyskusyjnie, tej jesieni pogoda w Polandzie dopisuje. Przy odrobinie dobrej woli, można się w nadwiślańskim kraju poczuć jak w słonecznej Italii. Oczywiście tej Italli która kojarzymy z wizyt w Mediolanie czy we Florencji bo stwierdziłem ostatnio, że niewielu moich znajomych zdaje sobie sprawę jak ten kraj wygląda od Neapolu w dół. Włosi, ten region określają dość dosadnie jako „północną Libię” ale trzeba przyznać, że nie bez racji. Nie zdziwię się, jeśli w wyniku kulminacji masowej imigracji z Afryki włoski interior w okolicach podstawy włoskiego buta przyoblecze się w zielony kolor proroka.

Ale do rzeczy. U nas świeci i wyznam bez wstydu, jak świeci to mi się dużo więcej chce. Stąd właśnie wyjściowa teza, że gdyby słonko nie fundowało nam zazwyczaj wielomiesięcznej jesienno zimowej emigracji nasz narodowy potencjał by się na pewno zwielokrotnił. Niezależnie od owego słoneczka należy przyznać, że klimat nam się nieco zmienił. Za czasów mojego dzieciństwa punktem honoru dla szykownych kobiet było przywdzianie imponującego futra które doskonale konweniowało zarówno z zimowym entourage jak i cmentarnym klimatem. Dzisiaj pomijając już fakt, że futra są passe, trudno by było w nich wytrzymać! Warszawskie parki obdarowały dzisiaj spacerowiczów błękitnym niebem i słoneczkiem które rekordowo podbiło kreski aż do 18 pozycji! Jakaż wspaniała alternatywa dla tej ponurej mżawki lub deszczu ze śniegiem.

Startupy robi się zazwyczaj na dwa sposoby: jako pierwszy biznes w życiu albo jako pierwszy własny biznes w biznesowym życiu. Ten pierwszy model to zazwyczaj domena ludzi młodych, którzy z właściwym sobie rewolucyjnym zapałem postanawiają zrobić coś inaczej, lepiej i szybciej niż reszta świata a przede wszystkim na własny rachunek. W tej grupie znajdzie się rownież sporo naturalnych enterprenerów natomiast pozostawmy ich na chwilę poza dyskusja dla czystości wywodu. Drugi motyw ma zupełnie inną naturę. Rezygnacja ze stabilnej pracy, uznanej pozycji zawodowej i przede wszystkim finansowego bezpieczeństa nie jest dla nikogo decyzją prostą dlatego też droga do startup’a wiedzie zazwyczaj przez fuckup’a.

Trzeba przyznać, że w takim mniej więcej nastroju pewnego dżdżystego wrześniowego dnia 2008 roku zasiadłem w sennej Quchni Artystycznej naprzeciw Rafała Czapula. Ja podówczas były Prezes Vistuli & Wólczanki stającej się nomen omen na powrót Vistulą i on Projektant który uświadomił sobie ostatecznie, że rezygnacja z luksusowych ambicji jest obowiązującym wyznaniem nowej ekipy a od „chińskiego” garnituru, podobnie jak niegdyś od socjalistycznej reformy nie ma odwrotu. Po krótkim polskim biadoleniu jak było fajnie i, że mogło by być jeszcze fajniej zadałem z pytanie z którym na owoż spotkanie przyszedłem: Chcesz mieć własny Brand? Krótka aczkolwiek zdecydowana odpowiedz TAK skutecznie rozjaśniła nam to deszczowe popołudnie. Rozeszliśmy się w przekonaniu, że oto narodził się nam nowy projekt. Ponieważ rozumieliśmy się bez słów dyskusja o naszym brandzie marzeń nie nastręczyła większych problemów. Już niebawem po tej rozmowie sprawy nabrały tempa. Rafał znalazł lokal na pracownię w Krakowie, ja zadbałem o stosowne finanse i już niebawem do „naszego” HQ zaczęły spływać pierwsze kupony. Im głębiej w las tym bardziej stawałem się jednak markotniejszy. Ustaliliśmy bowiem, że Rafał 30 listopada złoży wypowiedzenie po to aby dokończyć ostatnią kolekcje dla Vistuli i jednocześnie wyrobić się z przygotowaniem naszej pierwszej. Czas płynął a w mojej dawniej ukochanej spółce robiło się coraz mniej przyjaźnie a ja sam coraz z dnia na dzień, stawałem się symbolem zła wcielonego a wszelkie kontakty ze mną groziły natychmiastowym zwolnieniem z pracy. Brzmieć to może dość śmiesznie ale tym którzy otrzymali wtedy wypowiedzenia do śmiechu absolutnie nie było. Przyjęliśmy z Rafałem założenie, że działamy w pełnej konspiracji. W konsporacji tym bardziej uzasadnionej, że nasza kolekcja miała być uszyta….w Vistuli. W tej gęstej atmosferze uświadomiłem sobie jedno: ja mam alternatywy Rafał nie. Jeśli odejdzie to już do nich nich nie wróci. Męczyła mnie wątpliwość czy aby nie zależy mi bardziej na rewanżu niż na samym projekcie modowym. Można oczywiście twierdzić, że to taki tekst pod publiczkę ale drodzy czytelnicy: ten facet został właśnie ojcem. Marny moment na podejmowanie ryzykownych wyzwań. Tym bardziej należało być fair.

Dzięki namowom przyjaciela w drugiej połowie października 2008 wylądowałem na studiach w renomowanym IESE. Początkowo niezwykle sceptyczny do całości nagle odkryłem, że tematem większości caseów są perypetie facetów którzy w takich czy innych okolicznościach brali się za startupy! Czemu? Otóż zazwyczaj, nasz z reguły dotknięty 40 stką na karku bohater albo:

1. pokłócił się śmiertelnie ze swoim piętrem wyżej

2. podjął trudną biznesową decyzję której skutki należało wziąść na klatę

3. wyczerpał możliwości wzrostu w organizacji czyli uderzył głową w sufit czyli de facto punkt 1

4. zderzył się otoczeniem które miało ochotę na te same cele ale większe możliwości ich realizacji

Trzeba przyznać, że dzięki IESE business school odetchnąłem. Wyczerpywałem każdy z osobna albo wszystkie punkty na raz w zależności od przychylności lub stronniczości oceniającego. Chęć pokazania, że koncepcja była słuszna, dla wielu z tych facetów stała się podstawowym motorem do działania i do zwycięstwa! Pozyskawszy ideologiczną podbudowę frasowałem się już tylko jednym: kryzys którego się spodziewałem nie nadchodził, rynek detaliczny nadal miał się dobrze co nie wróżyło obfitości lokalizacji w najlepszych galeriach. Powszechnie się uważało, że coś pęknie ale nadal nie działo się nic. Aż tu nagle, nadszedł dzień kiedy ziemia obsunęła się wszystkim pod stopami! Kryzys, w pełnej krasie kuli śnieżnej wtargnął na rynki. Skokowa dewaluacja PLNa zapeniała jedno: nie każdy wytrzyma sprzedaż bez marży a to oznaczało upadłości. Upadłości oznaczały dostępne sklepy w galeriach. Teraz albo nigdy uświadomiłem sobie a w głowie zakiełkowała mi już nazwa naszego brandu. Do naszego biura o ironio położonego raptem 250 m2 od dawnej siedziby Vistuli zaczęły już przychodzić pierwsze kupony. Byłem już absolutnie pewien, że trzeba działać. Na GPW podłoga obsuwała się coraz bardziej. Mój kapitał częściowo ulokowany w EUR ( nawiasem mówiąc przez przypadek ) aż zachęcał do inwestowania. Dlatego właśnie umilałem sobie zajęcia pracowitym skupowaniem dwu spółek: Prochnika i Intermody. Wariant B zawsze trzeba mieć:)